" Đám ma ''... Chúa

Ngày thứ sáu tuần thánh là ngày rất quan trọng của tất cả tín hữu thuộc Kito giáo ở khắp  mọi nơi. Bởi thế từ trong nhà ngoài phố đều có những nét gì đó khác hẳn những ngày bình thường khác. Người âu mỹ thì gọi ngày này là Good Friday, ngày thứ 6 tốt lành. Thật vậy, ngày tốt lành vì là ngày Thiên Chúa dùng cái chết của mình mà cứu chuộc nhân loại. Dù những ai đó không có niềm tin vào Thiên Chúa, nhưng nếu mở rộng lòng ra hơn thì ít nhiều họ cũng sẽ học được bài học về sự hy sinh cao cả cho tình yêu. Bài học đó có lẽ mãi mãi là sống động khi ai đó còn nhận ra mình là con người.

******

Các nhà thờ CG của người Việt Nam tại ''thủ đô tỵ nạn'', từ mấy ngày gần đây quảng cáo liên tục trên báo đài về những nghi thức của ba ngày cực thánh. Nào là nghi thức nọ, nghi thức kia, rồi phục vụ ăn uống miễn phí cho bà con giáo dân tham dự. Riêng chương trình ngày thứ 6 tuần thánh hầu hết được bắt đầu từ 3 giờ chiều và kết thúc vào nửa đêm. Trong các nội dung đó thì kịch tính nhất là phần nghi thức tháo đinh và táng xác chúa , mà trong  bài viết này được gọi với cái tên khá giật gân là ... " đám  ma'' ...Chúa.

Gọi vậy là bởi thiên hạ họ diễn y như thật. Cũng có quan tài, nhang khói, hoa tang... Rồi đoàn  người lũ lượt kèn trống, mặc áo đại tang trắng lốp với nét mặt rầu rĩ, ai oán, cùng hòa ngân bản trường ca i ỉ ...i ỉ...

Tới gần 11 giờ đêm tại bãi đậu xe rộng lớn bắt đầu chiêng trống rền vang với đoàn rước quan tài dài lũ lượt . Chắc hẳn nhân gian gọi là lễ... động quan là đây. Quan tài làm bằng kính rất đẹp đang được cả chục người kiệu đi
chầm chậm
, rồi một đoàn ''tang quyến'' trắng toát sầu thảm nặng nề lê ''từng bước...từng bước thầm...'' vừa đi theo vừa xướng đáp ê a...

Họ nối đuôi nhau đảo một vòng quanh những chiếc xe hơi rồi vào lại nhà thờ. Đặt chiếc quan tài sang trọng vào một  ''nhà quàn'' quý phái, rồi rải lên đó cơ man nào hoa tươi ngũ sắc, bắp rang ngọt ngào. Lần lượt vị con trai trưởng (LM chánh xứ ) đi bằng đầu gối tới hôn chân tượng Chúa. Tiếp đó là đoàn con thứ ( các chức việc ) vận y phục đại tang sầu não cứ tuần tự lết dần lên để hôn... Cứ thế rồi dần dần đến đoàn ''con dâu rể, trai gái, con nuôi''...ai cũng có nét mặt bi thương, thống thiết...

Một số con ''ghẻ'' thì đứng tụm năm tụm bảy cuối nhà thờ mà bán tán chuyện gì đấy xôn xao lắm. Chiếc camera to đùng của giáo xứ mướn được kê sát  ngay quan tài, để ghi lại những hình ảnh hào hùng bi tráng của từng người con hiếu thảo. 

Tiếng kinh rền rĩ vẫn vang lên . Mà chẳng mấy ai hiểu nổi họ đang hát cái gì, ngoài tiếng rên ư hử, i ỉ ...i ỉ sau mỗi lời ngâm nga nhừa nhựa với giọng như Quan Họ lai nửa Chầu Văn và pha chút...cải lương hay Hồ Quảng. 

Hết người này tới người kia với cái đuôi thậm thượt thành năm bảy hàng lộn xộn. Có kẻ thì hôn phớt một cái rồi đi ra. Có kẻ cẩn thận hơn thì hôn lấy hôn để. Hôn chân tả, hôn chân hữu, hôn ống quyển tả, hôn...đầu gối hữu. Có kẻ thì chui tọt cả người vào áo quan cho chắc cú...

*****

Thôi thì tâm đạo mỗi người mỗi khác. Có người thì thích thế này, có kẻ thì muốn thế kia. Những gì đã thành cổ truyền thì hẳn cũng có một giá trị gì của nó. Tuy nhiên nếu có đấng bậc nào đó giúp '' canh tân'' lại một chút thì hẳn sẽ hay hơn. Bởi  những nghi thức rườm rà ấy rất nhiều người không hiểu được. Để họ rất có thể coi trọng những nghi thức có cũng được, không cũng chẳng sao ấy còn hơn những bí tích hay những điều quan trọng khác cần thiết trong đời sống đức tin.

Rồi các lời kinh với văn chương cổ kỹ, rất khó nghe, khó hiểu . Mà có ai hiểu được thì lại giật mình vì khá nhiều câu nguy hiểm như '' nọc rắn''. Có những lời được ai đó ''chế biến'' và gắn vào môi miệng của Đức Mẹ đại loại  như .. " Con tôi sao chẳng thương tôi, sao con bỏ mẹ đơn côi thế này ?'' (sic). Rồi hàng trăm câu sau đó kể lể, lảm nhảm, lung tung... Khiến Đức Mẹ như trở thành một bà lão quê mùa vùng bắc bộ khi xưa với thói khóc khô, nước mắt ráo hoảnh, rền rĩ, ỉ ôi, tru tréo ...nghe muốn nổi da gà.

Chưa kể tới sự lãng phí vô ích khi phải chuẩn bị biết bao ''đạo cụ'' cho ''buổi diễn hoành tráng'' ấy nữa. Chỉ riêng việc may cả trăm bộ quần áo tang tề chỉnh rồi đai đẳng mũ mão, gậy gộc... đã là một món tiền không nhỏ rồi. 

*****

Mấy hôm trước có một số phong trào còn gửi thiệp báo tang, cáo phó và chương trình lễ tang nữa mới ...rùng mình chứ.  Họ làm như thật. Cái gì cũng như thật. Chỉ có cái xác trong quan tài ấy là cái tượng chứ không phải Chúa. Dẫu biết là một hình thức kỷ niệm. Dẫu biết qua những hình thức ấy, biết đâu làm động lòng ai đó quay về nẻo ngay đường lành. Thế nhưng đức Chúa không chết xa hoa như thế bao giờ. Đức Chúa không có ''đám ma'' long trọng như thế. Đức Chúa không có đoàn con đông như đàn...kiến, vấn khăn sô trắng toát chống gậy đi rần rần như thế. Đức Chúa không có chiếc quan tài long lanh  như thế...

Mà ngài sinh ra nghèo khó và chết trần truồng nhục nhã như một kẻ tội đồ, trước sự nhạo báng sỉ vả trong lúc bị hầu hết môn đệ bỏ rơi. Ngài không có nhà mồ mà phải mượn nhờ ''kim tĩnh'' của người khác mà chôn. Ngài trút hơi tàn cùng hai tên tướng cướp, trong một buổi chiều tĩnh mịch u hoài. Mẹ thánh người cũng tử đạo với ngài trong tâm hồn, chứ chẳng còn hơi sức mà rền rĩ như bản đồng ca của cả hàng chục bà tốt tướng khỏe giọng kia.

******

Mình tới trễ và ra về sớm vì chẳng thấy chút xúc động nào qua những nghi thức ấy. Mà cũng chẳng phải xếp hàng lê thê, rồi đi bằng hai đầu gối để lần mò, len lỏi cố hôn vào chân thánh tượng của Chúa. 

Mình đứng lên rút chuỗi Mân Côi trong túi, hôn vào thánh giá bé xíu trên tay và ra về khi đoàn người đang còn ''tang tóc'' lắm. Chợt nhớ lời của bà ngoại kể lúc xưa :

- '' Hồi ở làng bà, có con mẹ tên là Sơn Thẹo bán thịt heo. Lúc ''xác Chúa'' kiệu qua, nó đeo tang và lăn ra giữa đường mà vật vã khóc... Rồi sau đó ai mua thịt nó bán mà trả giá, thì nó cầm luôn cục thịt mà ném vào mặt người ta... "

Hy vọng những người đã góp sức trong những màn hoạt cảnh tang thương kia, sẽ ít ai như con mẹ Sơn Thẹo thời ấy.

Tịnh Mạc

Đêm Thứ 6 Tuần Thánh 2011